W jakim wieku najlepiej uczyć się języka obcego?

Kiedy zacząć uczyć się języka obcego?

Nie będzie absolutnie nadużyciem, gdy powiemy, że im wcześniej tym lepiej. Według ostatnich badań amerykańskich naukowców, najlepsze efekty odnosi nauka rozpoczęta jeszcze przed 10. rokiem życia. Tak zwane ,,okno” w przyswajaniu języków obcych zamyka się ok 18. roku życia. Odpowiedzialne są za to uwarunkowania biologiczne mózgu, ale i czynniki społeczne.

Czy oznacza to jednak, że ludzie dorośli nie mogą uczyć się języków obcych?

Absolutnie nie!

Dzieci mają łatwiej

Prawdą jest, że mózg dziecka jest zdecydowanie najchłonniejszy i najszybciej przyswaja nową wiedzę. Dzieci uczą się cały czas. Nie tylko poznają język, ale i cały świat, nowe bodźce, przedmioty, emocje. Proces uczenia staje się więc czymś naturalnym.

Coraz częściej mówi się nie o samej nauce, ale wręcz o modelu dwujęzycznego wychowania. Nie dotyczy to tylko dzieci urodzonych w rodzinach wielojęzycznych. Już niemowlaka można ,,osłuchiwać” z obcym językiem. Wystarczy puszczanie ulubionych piosenek czy oglądanie bajek w języku obcym.

W nauce pomagają też coraz popularniejsze przedszkola dwujęzyczne, w których dziecko na co dzień obcuje z językiem obcym.

Czy szkoła przeszkadza w nauce?

Warto zastanowić się jakie – poza biologicznymi – są czynniki obniżenia zdolności przyswajania wiedzy po 18. roku życia.

Naukowcy wspominają o pewnych czynnikach społecznych. Wraz z wiekiem dojrzewania i wejściem w dorosłość nasz czas staje się coraz cenniejszy. Nadmiar spadających na nas obowiązków oraz bodźców innego rodzaju może znacznie wpłynąć na zdolności nauki.

Do spadku aktywności mózgu znacznie przyczyniają się też stres i zmęczenie. U nastolatków i młodych ludzi coraz częściej wskazuje się właśnie na stres i przemęczenie jako swego rodzaju choroby cywilizacyjne. Czynnikami stresogennymi stają też szkoła, egzaminy i wysokie oczekiwania rodziców czy najbliższego środowiska. Stosowane w szkołach tradycyjne metody nauki języków obcych można uznać nawet za opresyjne. Oparte na żmudnym wkuwaniu reguł, słownictwa staje się nudne, a co za tym idzie bardzo męczące. W tych warunkach trudno o dobre efekty i optymalną pracę mózgu.

Podczas tradycyjnej nauki stymulacja półkul mózgowych jest zacznie ograniczona. Tym samym wyłączone są z tego procesu takie czynniki wspierające zapamiętywanie, jak skojarzenia czy wrażliwość sensoryczna. Poza tym, ciągłe ocenianie, na którym opiera się nauka w szkole czy na studiach jest źródłem dużego stresu.

Przykro to stwierdzać, ale dziś większość młodych ludzi cierpi na nadmiar kortyzolu (hormonu stresu), który odpowiada za wiele chorób i z pewnością nie ułatwia ani nauki, ani nawet codziennego funkcjonowania.

Wielu doświadczonych lektorów uważa, że młodzi ludzie są doskonałymi kandydatami do nauki języków. Nie należy więc zmieniać podmiotu nauki, ale samą metodę. Warto postawić na skojarzenia, wielopoziomowe bodźce słuchowe i wizualne oraz koniecznie zerwać z przestarzałym zakuwaniem na pamięć.

Na rynku dostępnych jest wiele metod, które bardziej idą w parze z trybem życia młodych ludzi. Zamiast w drodze do szkoły czy pracy wyciągać opasły podręcznik, można posłużyć się swoim telefonem czy tabletem. Nowe aplikacje oferują też krótkie, nieobciążające mózg serie ćwiczeń. Logiczne jest, że nasz mózg ma ograniczone możliwości skupiania uwagi. Optymalny czas przyswajania wiedzy to 20-30 min.

Nie tylko dzieci nie lubią szkoły!

Wbrew pozorom, awersję do tradycyjnej nauki odczuwają również osoby dorosłe i starsze. Choć same powtarzają swoim dzieciom czy wnukom, że uczyć się trzeba, same niechętnie wróciłyby do szkolnej ławki. Często z rozrzewnieniem wspominają swoje młode lata, ale bardziej ze względu na ludzi czy wydarzenia, a nie sam proces nauki.

Wraz z wiekiem stajemy się bardziej niezależni, również finansowo. Trudno więc nam pogodzić się z modelem, w którym ktoś zleca nam jakieś zadania lub nas ocenia. Wielu dorosłych z niechęcią podchodzi do nauki nowinek czy obcych języków, właśnie dlatego, że negatywnie kojarzy im się sama szkoła. Na samą myśl o tym, że mieliby wyciągać teraz książki i długopisy robi im się słabo. Nauka kojarzy im się ze zmęczeniem, stresem i nudą. Poza tym nie mają w ich mniemaniu czasu na naukę. Mają swoje obowiązki zawodowe i rodzinne, które dość mocno ich ograniczają.

A co, jeśli okazałoby się, że uczyć można się w domu, na kanapie i to zaledwie 20 min dziennie? Wiele osób skorzystałoby z tej alternatywy, trzeba jednak o niej wiedzieć. Nowe metody nauki pod postacią programów i aplikacji nie zmuszają nas do opuszczania domowych pieleszy. Uczyć się można wygodnie na telefonie czy komputerze w dosłownie każdej chwili: w drodze do pracy, podczas przerwy reklamowej, czy czekając na zagotowanie wody na herbatę.

To zupełnie nowe możliwości, z których warto skorzystać, choćby na próbę. Dodatkowo aplikacje do nauki nie należą do drogich, w związku z tym nie obciążają naszego budżetu.

Czy emerytura to koniec życia?

Grupą, którą najciężej zaktywizować do nauki języków obcych są emeryci. Popularna jest opinia, że w pewnym wieku niczego nowego już nie można się nauczyć, a właściwie to żadna nowa wiedza nie jest potrzebna.

Warto pamiętać, że emerytura trwa średnio 20 lat. Czy w związku z tym należy bagatelizować tak długi okres i skupić się na dogorywaniu w domu?

Po wyczerpującym życiu zawodowym nadchodzi czas odpoczynku. Można wtedy realizować swoje plany, na które wcześniej nie było czasu. W wysoko rozwiniętych społeczeństwach normą jest podróżowanie na emeryturze. Podczas takich wojaży przyda się oczywiście znajomość języka. Na emeryturze mamy też więcej czasu, który można dobrze spożytkować.

Badania wskazują, że im więcej uczymy się, tym dłużej żyjemy. Nauka języków w starszym wieku jest zbawienna dla naszego mózgu. Hamuje ona procesy starzenia i zmniejsza ryzyko chorób geriatrycznych. Jeśli nie dla podróży, uczyć można się więc dla zdrowia.

Poza tym, granice świata coraz bardziej się zacierają. Kto dziś nie ma w rodzinie jakiegoś obcokrajowca? Zawsze warto móc porozumieć się ze swoimi wnukami w ich ojczystym języku.

Okazuje się, że w nauce języków obcych kluczem nie jest wiek, ale odpowiednio dobra metoda. Uczyć można i wręcz należy się w każdym wieku.

Nauka języków obcych przynosi bowiem bardzo wiele korzyści, od ekonomicznych po zdrowotne.

Sam zdecyduj, które z nich są dla Ciebie najważniejsze.