Alfabety świata! Dlaczego piszemy w różny sposób?

Ludzie na świecie nie tylko mówią inaczej, ale też inaczej piszą. Większość języków funkcjonuje nie tylko w mowie, ale i w piśmie. Mówiony język jest zapisywany za pomocą określonego systemu, który najczęściej nazywamy alfabetem.

Nie wszystkie języki posiadają jednak alfabet. Jest tak między innymi z chińskim. Nie oznacza to jednak, że Chińczycy nie posiadają własnego pisma.

Systemy zapisywania mówionego języka dzielą się na:

- alfabety

- sylabariusze

- pisma logograficzne

Alfabet to najpopularniejszy system zapisywania mowy. Jego nazwa wywodzi się z języka greckiego, a dokładnie 2 pierwszych liter alfabetu: alfa i beta. Najprościej, alfabet to zbiór liter, które reprezentują samogłoski i spółgłoski języka mówionego. Na świecie występują 23 alfabety. Do najważniejszych należą alfabet łaciński i cyrylica. Sam łaciński alfabet ma 54 odmiany narodowe, a cyrylica 26.

Popularną łacinką zapisywane są takie języki jak angielski, niemiecki, hiszpański, włoski, francuski i większość języków europejskich.

Cyrylica popularna jest natomiast w Rosji oraz krajach wschodnio- i południowosłowiańskich. Posługują się nią też niektóre azjatyckie kraje, które należały do byłego ZSRR.

Sylabariusze to znów systemy, w których jeden zapisany znak odpowiada całej mówionej sylabie. Jest to zdecydowanie mniej popularny system zapisu i dotyczy głównie języków niszowych. Przykładem sylabariusza jest chińskie pismo nüshu.

Nazwa oznacza dokładnie ,,kobiece pismo”. System ten ma ponad 400 letnią historię. Używane było w południowych Chinach i posługiwały się nim wyłącznie kobiety w prowincji Hunan. Zapis ten był swego rodzaju szyfrem, którym porozumiewały się mieszkanki tych okolic.

Niestety pismo nüshu zaczyna być umarłą tradycją. Nie ma już użytkowników, którzy nauczyli się tego systemu w tradycyjny, domowy sposób. Na wyrugowanie tej tradycji miała też wpływ chińska rewolucja kulturalna, która uznawała pismo nüshu za przeżytek. Wszelkie teksty zapisane tym systemem były więc konsekwentnie niszczone.

W pismach logograficznych znaki odpowiadają całym słowom lub morfemom. Taki rodzaj zapisu wykorzystywały najstarsze znane kultury. Mowa tu o sumeryjskim piśmie klinowym, egipskich hieroglifach czy piśmie Majów.

Takie systemy istnieją jednak i we współczesnych językach. Przykładem jest pismo chińskie. Składa się ono ze znaków, które odpowiadają sylabom, ale też mają odrębne znaczenie jako cały wyraz. Nie wiadomo dokładnie kiedy pismo powstało, najpóźniej 4,5 tysiąca lat temu. Zostało one zaadoptowane następnie do zapisu innych azjatyckich języków, taki jak japoński i w pewnym stopniu koreański.

Różnica w zapisie języka nie polega tylko na systemie. Najczęściej pisze się z lewej do prawej. Są jednak języki, takie jak arabski, gdzie zapis jest odwrotny od prawej do lewej. Są też języki, w których pisownia odbywa się z góry na dół.